By Atatürk Havalimanı Hikayesi Türk Havacılığının En Büyük Adımı
Türk havacılığı için önemli bir yer tutan Atatürk Havalimanı, 1985 yılında açılmış olsa da aslında hikayesi eskiye doğru uzuyor. Osmanlı zamanından bu güne kadar farklı işleyişlere farklı isimlere sahip olan Atatürk Havalimanı’nın nereden nereye geldiğini detaylı olarak inceleyelim.
Havacılık Çalışmalarının Başlaması
1900’lü yılların başında orduda kullanılacak olan uçaklar için Yeşilköy bölgesinde iki ufak hangar ve bir meydan oluşturuldu. Bu bölge sadece askeri amaç için kullanılacak ve ordunun uçak için ana tesisi burası olacaktı. Böylece Yeşilköy’de havalimanı hikayesi başlamış oldu.
İstanbul’un İlk Havalimani
Cumhuriyetin ilanından sonra 1925 yılında Tayyare Cemiyeti ilk sivil havacılık adımlarını atmaya başlamıştı. İlk adımların atılması için ne yapacaklarını düşünürken Yeşilköy’de bulunan askeri uçak tesisinin başlangıç için iyi bir adım olacağına inanıyorlardı. 1933 yılına kadar burada ufak bir binayı revize ederek bekleme salonu, bilet satış noktası gibi bölümler oluşturuldu. Aynı zamanda bir tane hangar da sivil uçaklar için ayrıldı. Şubat 1933’te ilk defa İstanbul – Ankara uçuşunun yapılmasıyla beraber sivil havacılık hayatına başlanmış olundu. Böylece Yeşilköy Havalimanı’nın hikayesi başladı.
Yeşilköy Havalimanı
Sivil havacılığın gelişmesi ile uçak kapasitesi ve sefer sayıları artmaya başladı. Yeşilköy Havalimanı üzerinden yurt dışına uçuş yapılması kararlaştırıldı. Bunun için 1944 yılında Chicago Sivil Havacılık Sözleşmesi imzalandı. İmza sonrasında uluslararası bir havalimanının yapılmasına karar veren yetkililer 1949 yılında inşaat sürecine başladı. 1953 yılında inşaatın tamamlanması ile birlikte Yeşilköy Havalimanı yeni yüzüyle birlikte 1 Ağustos 1953 tarihinde hizmete girdi.
Yeşilköy Havalimanı İnşaatı
1960’ların ilk zamanlarında ise teknolojik gelişmeler ve yeni türde uçakların ortaya çıkması Yeşilköy Havalimanı’nın genişlemesinin gerektiğini gösterdi. 1968 yılında ikinci bir pistin yapımına başlandı. Bu pistin yapılmasının amacı ise geniş gövdeli büyük uçaklara hizmet verebilmekti. İnşaatta bazı aksamalarda bitiş tarihi gecikse de 12 Kasım 1972 yılında pistin açılışı gerçekleşti.
Dönemin İstanbul Valisi Vefa Poyraz Yeşilköy Havalimanı’nı denetlemeye gittiğinde ise içler acısı bir tablo ile karşılaştı ve durumun perişan halde olduğunu dile getirdi. Yeşilköy Havalimanı artan uçuşlar ve yolcu sayılarını artık kaldıramıyordu. Hemen bir yenileme planı hazırlandı ve Mimar Hayati Tabanlıoğlu’na yeni bir havalimanı projesi yaptırıldı. Bu projede yeni terminal binaları, hangarlar, yeni kule ve birçok yeni teknolojik alt yapılar yer alıyordu. Tamamlanan proje tam olarak yapılmasa da proje dahilindeki dış hatlar terminali ilk olarak 1983 yılında tamamlanarak hizmete açıldı.
Atatürk Havalimanı
29 Temmuz 1985 yılında Yeşilköy Havalimanı’nın adı değiştirilerek İstanbul Atatürk Havalimanı oldu. Böylece ilk sivil havacılığın adımlarının atıldığı 25 yıllık serüvenin sonuna gelinmiş oldu. Artık bölgede yeni adıyla hizmet verecek olan Atatürk Havalimanı, Dünya çağında bir havalimanı olma yolunda ilerleyecekti.
1980 yıllarının sonlarında Atatürk Havalimanı’nda kapasite yetersizliği hala devam ediyor bunun için birçok çalışma yürütülmekteydi. 1988 yılında Yap – İşlet – Devret yönetimin çıkması ile birlikte kapasite artırımı için ihaleye çıkan Atatürk Havalimanı ihalesi olumlu olarak sonuçlandı. Yapımı üstlenecek firma çalışmaya başlamak istese de sık sık değişen hükümet nedeniyle projeye ilk kazma bir türlü vurulamadı.
Atatürk Havalimanı
SSCB ile bavul ticaretinin başlaması ve hızlı bir şekilde büyümesi sonucunda 1993 yılında ilk kargo terminali, 1995 yılında ise C terminali hizmete alındı. Böylece kapasitede artış olsa da Atatürk Havalimanı hala yetersizdi. En sonunda 17 Temmuz 1998 yılında DHMİ tarafından gerçekleşen Yap – İşlet – Devret ihalesini TAV firması kazandı ve hemen çalışmalara başlandı. 3 Ocak 2000 yılında inşaat sürecinin tamamlanarak hizmet vermeye başlayan Atatürk Havalimanı yıllardır kör düğüm olan kapasite sorunu en sonunda çözmüş oldu.
Günümüzde ise Atatürk Havalimanı ticari uçuşlarını 7 Nisan 2019 tarihinden itibaren İstanbul Havalimanı’na yönlendirmektedir. Şu anda sadece kargo ve özel uçuşlar için kullanılmaktadır.
