By Kız Kulesi: Boğazın Efsanelerle Dolu Simgesinin Hikayesi
Efsanelerle anılan Kız Kulesi, Dünya’nın en güzel şehirlerinden biri olan İstanbul’un en önemli simgelerinden biridir. Adı bir çok efsane ve aşk hikayesiyle anılan kule, askeri açıdan şehri savunma için de kullanılmıştır. Bu yazımızda eşsiz konuma sahip kız kulesinin hikayesine, efsanelerine ve günümüzde ki haline odaklanacağız.
Milattan Önce Kız Kulesi
Tarihte kız kulesinin üstünde bulunduğu adadan ilk defa M.Ö. 410 yılında bahsedilmiştir. Bu dönemde Atinalı komutan Alkibiades, Boğaz’a girip çıkan gemileri denetlemek için bir kule inşa ettirir. Bundan 69 yıl sonra ise Yunan komutan Chares, adaya eşi için bir anıt mezar inşa ettirmiştir. Kule üzerinde ki aşk efsanelerinin bir nevi başlamasına da sebep olmuştur.
Kız Kulesi Osmanlı Dönemi
Roma Dönemi ve Sonrasında Osmanlı Himayesi
Adanın Şehir savunmasında önemli bir rol olabileceğini ilk düşünen ise Bizans İmparatoru Manuel Komnenos (1. Manuil) olmuştur. Adayı ve çevresini taşlarla güçlendirerek tam anlamıyla bir savunma binası haline getirmiştir. Mangala Manastırı‘na da bir kule inşa ettirdikten sonra Kız Kulesi’yle arasına zincir çekerek şehir savunmasını ve vergilendirmeyi kolay hale getirmiştir. Ada, Fatih Sultan Mehmet‘in şehri kuşatması sırasında Venedikliler tarafından üs olarak kullanılmıştır. Fetih sonrası ada bir kaleye dönüştürülmüş ve etrafına toplar yerleştirilerek askeri bir üs haline gelmiştir. Fakat şehrin savunmasının iyi olmasından dolayı bu kale daha çok gösteri merkezi olarak kullanılmıştır. Kuleye bir fener yerleştirilerek deniz feneri ve salgın anlarında karantina merkezi olarak kullanılmıştır. Osmanlı döneminde en son 2. Mahmut döneminde tadilat görmüştür.
Kız Kulesine Karşı Güneşlenen İnsanlar
Cumhuriyet Dönemi
2. Dünya Savaşı sırasında kule tadilata girmiştir. Kulenin bazı bölümleri yıkılarak betonarmeye dönüştürülerek sağlamlaştırılmıştır. Ayrıca kulenin etrafına büyük kayalar yerleştirilerek kulenin denize kayması engellenmiştir. 1959 yılında Deniz Kuvvetleri Komutanlığına devredilen Kız Kulesi, mayın gözetleme ve radar istasyonu olarak kullanmıştır. 1983 yılında sivilleşen kule denizcilik işletmelerine devredilmiştir.
Kız Kulesi ile Alakalı Efsaneler
En güzel şehirlerden birinin en güzel noktasında bulunan kız kulesi bir çok efsane ile anılıyor. Gerçekliğinden emin olamadığımız bu efsaneler bir çok insanı özellikle de aşıkları hala cezbediyor. Efsanelerden ilki Battal Gazi etrafında şekilleniyor. Battal Gazi, Üsküdar Tekfuru’nun kızına aşık olur. Kızının başına geleceklerden endişelenen Tekfur, kızını ve hazinesini Kız Kulesi’ne kapatır. Fakat Battal Gazi bir kayıkla adaya çıkarak hem aşkı hem parayı bularak İstanbul’dan ayrılır. İkinci efsanede ise Bizans İmparatoru‘nun kızı doğar ve ortaya kız hakkında bir kehanet atılır. Prenses on sekiz yaşına geldiğinde kendisini yılan sokacak ve ölecektir. Bunu duyan İmparator kızını Kız Kulesi’ne kapatır ve onu yılanlardan koruma altına alır. Ancak Prenses, kendisine getirilen meyve sepetinden çıkan bir yılan tarafından zehirlenerek hayata veda eder. Aşıklara hitap eden en romantik efsane ise Hero‘nun hikayesidir.
Hero ve Leandros
İstanbul Boğazına Karışan Aşk
Leandros, Üsküdar kıyısında bulunan Afrodit Tapınağı’nda rahibe olan Hero’yu gördüğü gibi aşık olmuştur. Fakat Hero’nun rahibe olmasından dolayı aşıklar birbirlerine kavuşamazlar. Bir gece tapınağa doğru bakmakta olan Leandros, bir meşale görür ve ay ışığının da yardımıyla meşaleye doğru yüzmeye başlar. Hero’nun yol göstermesiyle sahilde birbirlerine kavuşan aşıklar bunu bir rutin haline dönüştürürler. Fakat talihsizlik peşlerini bırakmaz ve bir gece Hero’nun meşalesinin sönmesiyle, Leandros yolunu kaybeder ve boğazın soğuk sularında can verir. Sevgilisinin cansız bedenini gören Hero, sonsuza kadar aşkıyla beraber olmak için Leandros’u kendisinden alan boğazın sularına kendisini bırakır.
Günümüzde Kız Kulesi
1995 yılında restorasyona giren Kız Kulesi 2000 yılında tekrar ziyaretçilere açılmıştır. İstanbul’un ve İstanbul’da bulunan aşıkların simgesi olan Kız Kulesi günümüzde restoran olarak hizmet vermektedir. Gündüzleri cafe-restoran, akşamları ise özel restoran olarak hizmet vermektedir. Rezervasyon yaptırdıktan sonra tekne saatlerine bakarak Kız Kulesi’nde efsane bir akşam geçirebilirsiniz.
