Panama Kanalı Tarihçesi ve Özellikleri
Panama Kanalı ve özellikleri nelerdir? Kanal ne zaman kimler tarafından açılmıştır? İnşaat süreci ne zaman başlamıştır? Kanalın özellikleri nelerdir? Gelin hep beraber Panama Kanalı’nın detaylarını inceleyelim.
Kanal Fikri ve İnşaat Süreci
Panama Kanalı, Panama şehir merkezine 20 km uzaklıkta bulunmakta, Atlas Okyanusu ve Büyük Okyanusu birbirine bağlamaktadır. Dünyanın mühendislik harikalarından biri olarak kabul gören Panama Kanalı fikri Fransızlar tarafından 1879 yılında atılmıştır.
Fransızlar, kanal fikri ile birlikte bu bölgede de söz hakkı elde etmek istiyordu. Bölgeye kanal yapmak ve projelendirmek için Ferdinand de Lesseps’i bölgeye gönderdi. Proje sonrasısında anlaşmaya varıldı ve Fransızlar 1881 yılında inşaata başladılar.
İnşaatın başlaması ile birlikte sorunlar ortaya çıkmaya başladı. Bölgede sağlık sorunlarının çıkması ve inşaat süreçlerindeki aksaklıklar Fransızları zorlamaktaydı. Bunun üzerine birde ekonomik sıkıntılar eklenince inşaat durma noktasına geldi. Bu süreç içerisinde Amerikalılar inşaat sürecine devam etmek istediler. Amerikalıların bu isteği ile birlikte Fransızlar bölgedeki bütün haklarını Amerikalılara sattılar. 1904 yılında ise inşaat süreci Amerikalılar ile devam etti.
Kanalın Açılışı ve Sonrası
Bu büyük mühendislik projesinin inşaat süreci 15 Ağustos 1914 yılında bitti ve kanal hizmete açıldı. İnşaat süreci boyunca toplamda 27500 kişinin öldüğü tahmin edilmektedir. Bu ölümlerin en büyük nedenleri arasında toprak çöküntüleri, sarı humma ve sıtma olduğu söylenmektedir.
Açılış döneminde ABD ve Panama yönetiminde olan bölge, 1951 yılında Panama firmasının devriyle ABD yönetimine tamamen geçti. Bu olay sonucunda Panama’da ayaklanmalar başladı. 1964 yılında ise bu ikiye bölünme süreciyle birlikte halk toplu olarak ayaklanmaya başladı ve işler rayından çıkmaya başladı. Bunun üzerine ABD ve Panama görüşmelere başlamak durumunda kaldılar.
Görüşmeler sonucunda 1977 yılında yeni bir anlaşma imzalandı. Anlaşma 1979 yılında imzalandı ve bu süreçte Panama Kanalı, Panama hükümetine devredildi. Aynı zamanda ABD 1999 yılına kadar askeri gücünü kademeli olarak geri çekecekti. Panama’nın iç karışıklığı dolayısıyla 1989 yılında ABD, iç karışıklık nedeniyle Panama’ya darbe yapsada 1999’da bölgeden tamamen geri çekildi.
Kanalın Özellikleri
Panama Kanalı deniz seviyesinden 28 m yüksektedir. Bu yükseklik farkından dolayı okyanus giriş ve çıkışında 3 bölmeli havuzlar bulunmaktadır. Bu havuzlar su seviyesini yükseltip düşürmeye yaramaktadır. Gemiler bu havuzlardan geçtikten sonra kanal içerisinde normal bir şekilde yolculuklarını seyrederler.
Toplamda 77 km uzunluğundan olan kanalda, yolculuk süreci yaklaşık olarak 9 saat sürmektedir. Kanalın en dar yeri 91 m, en geniş yeri ise 300 m’dir. Kanalın açılışından sonra ilk geçen gemi SS Ancon adlı Amerikan kargo gemisidir.
Kanalın açılmasıyla birlikte giriş çıkış noktaları arasındaki mesafe yaklaşık olarak 13 bin km kısalmıştır.