Galata Kulesi

By Murat Kütük

Share

İstanbul’un Simgelerinden Galata Kulesi’nin Hikayesi

Dünyanın en eski kulelerinden biri olan galata kulesi İstanbul’un iki yakasından da görülebilir. Beyoğlu’nda bulunan kule, zindan, gözlem evi ya da şehir savunması için kullanılmıştır. Bu yazımızda İstanbul’un en önemli sembollerinden biri olan kulenin hangi tarihte ve nasıl inşa edildiğini inceleyeceğiz.

Galata Kulesi 528 yılında Bizans İmparatoru Anastasius tarafından fener kulesi ve Boğaz’ın Karadeniz’den İstanbul içlerine kadar olan kısmını gözetlemek amacıyla inşa edilmiştir.  Kule 1204 yılında IV. Haçlı Seferi sırasında yıkılmış sonrasında ise yıkılan kuleden esinlenilerek 1348 yılında İsa Kulesi adıyla tekrardan inşa edilmiştir. Cenevizliler tarafından inşa edilen bu kule Galata surlarına ek olarak inşa edilmiş ve kentin en büyük binası haline gelmiştir.

Kulenin yüksekliği 1445 – 1446 yılları arasında yükseltilmiştir. 1453 yılında İstanbul’un fethiyle beraber kulenin kontrolü Osmanlı’nın eline geçmiştir. Osmanlı’nın eline geçmesiyle beraber kulenin bakım ve onarımları her sene düzenli olarak yapılmaya başlamıştır. 16. yüzyılda savaş esirleri için bir zindan olarak kullanılan kule daha sonrasında rasathane olarak kullanılmıştır. III. Murat döneminde Müneccim Takiyüddin tarafından gözlem evine döndürülen kule 1579 yılında kapanmıştır.

Evliya Çelebi’nin Seyahatnamesi’nde rivayet edilene göre Hazarfen Ahmet Çelebi sırtına ahşaptan yaptığı kanatları takarak 1638 yılında Galata kulesinden Üsküdar’a kadar uçmuştur.

Galata kulesi 1717 yılından itibaren yangın kulesi olarak kullanılmaya başlamıştır. Yıllar içerisinde birçok kere hasar gören kule 2 defa yangından hasar görmüş tamir edilmiştir. 1875 yılında bir fırtınada tepesinde ki külahı devrilmiş ve 1965 yılına kadar da böyle kalmıştır. 1967 yılında onarımın bitmesiyle beraber günümüzdeki görünümünü kazanmıştır.

Galata Kulesi’nin Özellikleri

Yüksekliği neredeyse 70 metre, duvar kalınlığı 3.75 metre olan kulenin yapılan statik hesaplamalar sonucu ağırlığının yaklaşık olarak 10.000 ton olduğu saptanmıştır. 1967 yılında biten tadilatta, ahşaptan olan iç iskelet betonla değiştirilmiştir.

Günümüzde İstanbul’un Avrupa ve Anadolu yakasını panoramik şekilde gören Galata Kulesi, seyir terası ile turistler için cazibe merkezi haline gelmiştir. Kule seyir terası haricinde ise restoran ve kafe olarak ziyaretçilerine hizmet vermektedir.