Tabakhanede Üretilen Tükenmez Kalem ve Hikayesi
Ofiste, okulda veya evde hayatın her alanında kullandığımız tükenmez kalemin icadı bir hayli İlginç. Dolma kalemlerin yerini alan tükenmez kalem, belki de kil tabletlerden sonra yazı deneyimine gelmiş en büyük yenilik olabilir. İlk olarak tabakhanede üretilen tükenmez kalemin ilginç üretim sürecini beraber inceleyelim.
Tabakhane Mi?
Bir tabakhaneci olan John Loud, 1888 yılında derileri daha kolay işaretleyebilmek için bir kalem geliştirdi. Dolma kalemler ile bu işi başaramadığından dolayı kendi bir kalem üretme yoluna gitti. Bir mürekkep haznesinin ucuna döner bir bilye yerleştirerek patent başvurusunda bulundu. Kalem sert ve sıkıntılı yüzeyler üzerinde harika performans verse de kağıt gibi pürüzsüz yüzeylerde yazmak hayli zordu. Ayrıca mürekkep sızıntısı probleminin devam etmesi üzerine seri üretime geçmek Loud’un aklına bile gelmedi.
Tükenmez Kalemin Evrimi
Bütün gününü yazarak geçiren Ladislao Biro, bir gazetede editör olarak çalışıyordu. Dolma kalemlerin sıkıntılarından kurtulmak için bir kalem üzerinde çalışamaya koyuldu. Gazete mürekkebinin dolma mürekkepten daha hızlı kuruduğunu gören Biro, aynı zamanda Loud’un tasarımıyla da ilgileniyordu. Kimyager kardeşiyle durumu paylaştıktan sonra beraber çalışmaya devam eden ikili 1931 yılında tükenmez kalemi tanıttı. Loud’un tasarımının daha rafine bir haline sahip kalem ilgileri üzerinde topladı. 1938 yılında Paris’te tükenmez kalemin patentini alan ikili, 2. Dünya Savaşı’nın başlaması ile Arjantin’e göç etti.
Seri Üretime Geçiş
Biro kardeşler Arjantin Devlet Başkanı Augistin Justo‘nun daveti ile Nazi zulmünden kaçarak Arjantin’e yerleştiler. 1943 yılında Arjantin patentini de alan ikili Biro Pens of Argentina şirketini kurdu. Birome markası ile üretilen kalemler o kadar popülerleşti ki tükenmez kalem birome ismi ile eş anlamlı hale geldi. Tükenmez kalemin Amerika ve Avrupa’da yayılmasını sağlayan şey ise kalemin hava kuvvetleri tarafından benimsenmesiyle oldu. Kalemin uçakta ve yüksek irtifada istikrarlı bir biçimde çalışmasından dolayı tükenmez kalem hızlı bir şekilde yayılmaya başladı.
Farklı Üreticiler
Tükenmez kalem duyulmaya başladıktan sonra ilk olarak Eversharp ve Eberhard Faber şirketleri birleşerek Birome’un ABD üretim lisansını aldılar. Savaş sonrasında hızlı bir şekilde büyüyen pazara farklı üreticiler de dahil olmak istedi. Bir girişimci ve iş adamı olan Milton Reynolds, Arjantin’e yaptığı bir iş gezisinde bu kalemlerden bir kaç tane satın alarak ABD’ye döndü. Yerçekimi beslemeli kalem olarak adlandırdığı kalem patent ihlali işlemiyordu ve Reynolds Rockets ismiyle piyasaya çıktı. Ticari anlamda ilk başarılı tükenmez kalem olan bu kalemler patentli kılcallıktan (Kapiler Olayı) ziyade yer çekimini kullanıyordu.
Birome’dan Bic’e Evrim
Mürekkep tüccarı olan Marcel Bich, ortağıyla beraber bir kalem fabrikası kurdu. 1945 yılında açılan fabrika dolma kalemler ve yedek parçaları üretiyordu. Birome kalemlerinin ününü duyan ve tasarımından etkilenen Bich, bu patenti satın almaya karar verdi. 1953 yılında Biro kardeşlerden 2 milyon dolar karşılığında tükenmez kalemin tasarımlarını satın aldı. Derhal seri üretime geçen Bich, h harfini çıkararak markayı Bic olarak değiştirdi. Bugün hala üretime devam eden Bic, kırtasiye ürünlerinden, çakmağa veya tek kullanımlık jilete kadar bir çok sektörde faaliyetini devam ettiriyor.