By Musa Tevfik Microsoft: Dünyayı Değiştiren Kişisel Bilgisayar Devrimi
Dünya’nın en büyük teknoloji şirketlerinden biri olan Microsoft, ismini Microcomputer (mikrobilgisayar) ve Software (yazılım) kelimelerinden almıştır. Kişisel bilgisayarların ortaya çıkmasıyla beraber bunlara yazılım üreterek piyasaya çıkan şirket, içerisinden 4 tane dolar milyarderi çıkarmıştır. Günümüzde kişisel bilgisayar işletim sistemlerinde ve ofis yazılımlarında pazar lideridir. Gelin Microsoft’un iki kişilik mütevazi başlangıcından dünyanın en büyüğü olma serüvenine yakından bakalım.
Microsoft’un Kurucuları Paul Allen ve Bill Gates
Temel Atma
1973 yılında Altair 8800 isimli ürünü piyasaya süren MITS firması kişisel bilgisayar sektörünü başlatan firma olarak biliniyor. Kişisel bilgisayardan önce hesap makinesi ve çeşitli uzaktan kumandalı araçlar üreten firma batma noktasına gelmiştir. Fakat 1974 yılında Altair 8800’i üretip İntel işlemci ile güçlendirdikten sonra bu durumu kurtarmıştır. 1975 yılında çocukluk arkadaşı olan Bill Gates ve Paul Allen, Popular Electronics dergisi kapağında bu ürünle karşılaşmıştır. Üründen ilham alarak bir yazılım dili geliştirmeye karar veren ikili şirketle iletişime geçmiştir. Bilgisayarları için bir BASIC yorumlayıcı geliştirdiklerini söylediklerinde ise şirket bir toplantı ayarlayarak bunu görmek istemiştir. Başarılı geçen toplantının ardından şirket yazılımı Altair BASIC olarak piyasaya sürmeyi kabul etmiştir. Bu gelişmenin ardından 4 Nisan 1975 günü Microsoft resmi olarak kurulmuştur.
MS-DOS Başlatılıyor
İşletim Sistemi ve MS-DOS’un geliştirilmesi
80’li yıllarda AT&T’nin geliştirdiği UNIX işletim sistemi kişisel bilgisayarların yayılmasıyla beraber kullanılmaya başlandı. Microsoft bu işletim sisteminin lisansını alarak kendi UNIX tabanlı işletim sistemi olan XENIX‘i geliştirdi. Ancak şirketin işletim sistemi pazarında bir numaraya yükselmesi MS-DOS ile gerçekleşti. 1980 yılında IBM, Microsoft ile yaptığı sözleşme ile IBM kişisel bilgisayarlar için bir işletim sistemi geliştirmesini istedi. Seattle Computer Products şirketinden 86-DOS isimli yazılımı satın alarak ismini MS-DOS olarak değiştiren şirket bunu IBM’e götürmüştür. IBM, ürünü IBM PC DOS olarak piyasaya sürmüş fakat MS-DOS üzerinde herhangi bir kısıtlama yapamadıkları için Microsoft, en büyük işletim sistemi tedarikçisi haline gelmiştir.
Windows 1.0
1985 yılında MS-DOS için grafik bir eklenti olan Windows 1.0 piyasaya sürüldü. Microsoft’un yükselişi devam ederken 1990 yılında bir anahtar ürün daha piyasaya sürüldü. İçinde Word ve Excel’i barındıran Microsoft Office anında başarıyı yakalayan ürünlerden biri oldu. 1995 yılında geliştirilen Windows 95, o zamana kadar geliştirilen en iyi kullanıcı ara yüzlerinden birine sahipti. Gelecek Windows sürümlerinde klasikleşecek başlat düğmesi ve çoklu pencere özellikleri bu sürüm ile doğdu. 2000 yılında uzun soluklu başarısının ardından Bill Gates, CEO görevinden ayrılarak görevi Steve Balmer’a devretti.
Trilyon Dolarlık Şirket
1986 yılında halka arz edildiğinden bu yana 4 dolar milyarderi ve 12 bin dolar milyonerine ev sahipliği yapan şirketin değeri ise 2019 yılı itibari ile trilyon doları aştı. Bu gelişmede ise Microsoft’un yıllar içerisinde yaptığı mantıklı satın alımların önemli rolü var. 2011 yılında Skype, 2014 yılında Minecraft‘ın ebeveyn şirketi Mojang ve 2016 yılında iş yönlü sosyal medya sitesi LinkedIn satın alındı. Ayrıca 2014 yılında Satya Nadella’nın CEO pozisyonuna gelmesiyle beraber Microsoft’un işleyişi de değişiti. 2018 yılında açık kaynaklı kodlama platformu Github‘ın satın alınmasıyla geliştiricilerin şirkete bakış açısı değişmeye başladı. Ayrıca şirket bulut sistemleri ve sunucu hizmetlerinde de kar elde etmeye başladı. Microsoft, 2020 yılında Bethesda oyun stüdyosunu satın alarak yeni nesi Xbox oyun konsolları için hazırlık yapıyor.
Kişisel bilgisayarların yaygınlaşmasına en büyük pay sağlayan şirketlerden biri olan Microsoft bugün trilyon dolar değere sahip 3. şirket oldu. Apple ve Amazon‘un ardından bu piyasa değerine ulaşan şirketin gelecekte neye evrileceğini göreceğiz.
