By İnternet Yayıncılığı Devi Netflix Nasıl Bu Günlere Geldi?
Temmuz 2020 itibari ile piyasa değeri bakımından dünyanın en büyük medya/eğlence şirketi olan Netflix, mütevazi bir başlangıca sahip. Bugün dünya genelinde 193 milyon ve Amerika’da 73 milyon kullanıcıya sahip Netflix’e en büyük rakibinden satın alınma teklifi de gelmiş. Peki bugün 190 doksan ülkede hizmet veren ve içerik üreten Netflix bu işe nasıl başlamış ve nasıl bugünlere gelmiş gelin inceleyelim.
Dvd Teknolojisi ve Film Kiralama
Kurucuları Marc Randolph ve Reed Hastig, Hastig’in firması Pure Atria’da tanıştılar. Hastig’in anlattığına göre kiraladığı bir film kopyasını geç geri iade ettiğinde 40 dolar ceza ödedi. Bundan dolayı bu sektör ile alakalı bir iş yapmak istiyordu. Dönemin teknolojisi VHS kasetler depolama ve kargolamak için hem çok maliyetli hem de çok hassastı. Bundan dolayı Mart 1997 yılında dvd teknolojisi tanıtıldığı gibi ufak denemelere başladılar. Ağustos 1997 yılında Hastig’in 2.5 milyon dolarlık yatırımı ile Netflix kuruldu ve dünyanın ilk internet üzerinden dvd kiralayan şirketi oldu.
Netflix’in Eski Hali
Büyük Operasyon
Netflix aynı rakipleri gibi belli bölgelerde bulunan perakende mağazalarla kiraladığın kadar öde modeli ile işe başladı. 1999 yılında ise yeni bir şey deneyerek aylık üyelik modelini getirdi ve üyelik ücretini ödeyenlerin sınırsız kiralama yapmalarına izin verdi. 2000’li yılların hemen başında ise tek kiralamayı kaldırarak sabit ücret sınırsız kiralama modelini getirdi. Fakat 2001 yılında gerçekleşen dot.com krizi ve 11 Eylül saldırıları şirketi ekonomik anlamda zora soktu. Bunların yanında bir de kargo maliyeti ve operasyon gideri hesaplandığında şirket zor duruma düşebilirdi. En büyük rakipleri olan ve perakende mağazalarından film, dizi ve oyun satışı/kiralaması yapan Blockbuster, Netflix’e bir teklifle gitti. Bütün fiziksel işi Blockbuster devir alacak, internet üzerindeki bütün yükü ise Blockbuster.com adı alında Netflix üstlenecekti. 50 milyon dolara yapılan teklifi red ederek kendi yolunda devam etme kararı aldı.
Blockbuster Satın Alan Randy Marsh
Yükseliş Dönemi
2001 yılında yaşanan talihsizlikler 2002 yılında da tekrarlanmadı aksine Netflix yükselişe geçti. Rakiplerinin aksine dvd teknolojisine yatırım yapması ve o dönemde dvd oynatıcıların ucuzlamasıyla Netflix’in popülerliği gün geçtikçe arttı. 2003 yılında kuruluşundan itibaren ilk defa kara geçen şirket 272 milyon dolar gelir üretti ve bunun 6.5 milyon doları kar olarak hesaplandı. 2005 yılına geldiğimizde 35 bin farklı film kapasitesiyle günde 1 milyon dvd kargolar hale geldi.
İnternetten Yayının Başlaması
İnsanlara filmleri 1 gün evvelden indirerek izlemelerini kolaylaştıracak bir dekoder fikri geliştirildi. Fakat dekoderin geliştirildiği yıllarda Youtube‘un bir anda popülerleşmesi ve insanların internet üzerinden içerik tüketimine talep göstermesi bu fikri öldürdü. Netflix onun yerine 2 yıl içerisinde altyapı çalışmaları tamamladı ve 2007 yılında internet üzerinden yayın yapmaya başladı. Böylece yavaş yavaş dvd ve kargo yükünden kurtulacaktı. Dvd’lerin popülerliği düştü hatta neredeyse hayatımızdan tamamen çıktı fakat Netflix büyümeye devam etti. 2010 yılında başka ülkelere de açılarak büyümeye başlayan Netflix, sadece başka stüdyoların çektiği filmleri ve dizileri yayınlamak yerine Netflix Originals programını başlattı. 2013 yılında David Fincher, Kevin Spacey, Robin Wright gibi isimleri projeye katarak House Of Cards’ı Netflix Originals yapımı olarak izleyicilerine sundu.
Netflix Originals’ın İlk Yapımı
İnternet Yayının Geleceği
İzleyici analiz algoritmasıyla, göreceli olarak uygun fiyatıyla bütün dünyada 193 milyon abone ulaşan 190 ülkede de hizmet vermeye çalışıyor. Hem içeriklerin yayın haklarını alarak hem de bölgelere özel içerikler üreterek. Türkiye’de geçtiğimiz yıllarda başlayan Hakan Muhafız ve Atiye adlı diziler bu Netflix Originals’ın bu bölgeye özel içeriklerinden bir kaç tanesi. Ayrıca her zaman rakiplerinden bir adım önce davranan Netflix, interaktid içerikleriyle de film veya dizi tüketimini izleyici daha içeri dahil eden bir hale getirmeye çalışıyor.
Netlix Atiye Tanıtım Afişi
Günümüzde gerek Türkiye’de gerekse yurtdışında bu model üzerine başarı sağlamaya çalışan bir çok firma var. Amerika’da internet üzerinden yayın rekabeti fazlasıyla artmış durumda. Apple, Disney, Amazon gibi aktörlerin dahil olmasıyla çok daha fazla büyüyecek gibi duran pazar biz izleyicilere neler sunacak göreceğiz.
